2023’ün dokuz aylık sonuçlarına nazaran dört yıllık daralma büyümeye çevrildi.
Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği’ne (TOKKDER) Türkiye’de faaliyet gösteren operasyonel araç kiralama şirketlerinin 160’ı üye. Kesimin yüzde 72.4’ünü kapsayan TOKKDER’in yayımladığı rapora nazaran operasyonel araç kiralama kesimi yılın birinci dokuz ayında 52 milyar 400 milyon TL’lik yatırımla 51 bin 600 adet yeni araç satın aldı. Yılın üçüncü çeyreği sonu prestijiyle kesimin etkin büyüklüğü ise 136 milyar 650 milyon TL’ye ulaştı. Bu periyotta, kesimin toplam araç sayısı 2022 sonuna nazaran yüzde 2.8 artışla 252 bin adet oldu. 2023’ün birinci dokuz ayında ise kesimin satın aldığı araçların ortalama fiyatı 1 milyon 16 bin 600 TL oldu. 2023’ün birinci üç çeyreğinde dalın ödediği vergi fiyatı da toplam 28 milyar 400 milyon TL. Operasyonel araç kiralama kesimi 2017’ye kadar süratli bir büyüme trendi yakalasa da 2018-2021 yılları ortasında daralmıştı. Dal, 2023’ün birinci dokuz ayında 2022 yılının tamamı kadar büyümeyi başardı.
ELEKTRİKLİNİN HİSSESİ YÜKSELİYOR
Rapora nazaran bölümün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların hissesi artıyor. Araç parkının yüzde 44.2’sini dizel yakıtlı araçlar oluştururken akaryakıtlı araçların hissesi yüzde 46.2’ye, hibrit ve elektrikli araçların hissesi ise yüzde 9.4’e yükseldi.
Markalara nazaran sıralamada Renault yüzde 17.5 hisse ile bölümün en çok tercih edilen markası olurken yüzde 16.5’le Fiat, yüzde 10.8 ile Toyota, yüzde 10.7 ile Volkswagen ve yüzde 10.0’la Ford en çok tercih edilen markalar olarak sıralandı. Bu devirde, araç parkının yüzde 47.8’i C segmenti modellerden oluşurken B segmenti araçlar yüzde 28.6 ve D segmenti araçlar yüzde 12.2 hisse aldı. 2018 yılı sonunda operasyonel araç kiralama bölümünün filosundaki hafif ticari araçların yüzde 2.9 olan hissesi ise 2023’ün üçüncü çeyreği sonunda yüzde 7.0’ye yükseldi.
SEDAN HÂLÂ LİDER
Yılın birinci dokuz ayı sonunda gövde tipine nazaran araç tercih sıralamasında toplam pazarda SUV gövde önder durumda olmasına karşın operasyonel filo kiralama kesiminde sedan birinci durumda. Sedan gövde tipine sahip araçlar yüzde 54.3 ile birinci sırada, hatchback araçlar yüzde 21.1 ile ikinci sırada, SUV araçlar ise yüzde 15.9 ile üçüncü sırada yer aldı. Bu araçları yüzde 0.9 ile station wagon araçlar takip ediyor. Bölümün toplam araç parkının yüzde 76.6’sını otomatik vitese sahip araçlar oluştururken manuel vitesli araçların hissesi ise yüzde 23.4 oldu.
‘ÇEVRE DOSTU ARAÇ SAYISI GÜNDEN GÜNE ARTIYOR’
TOKKDER İdare Heyeti Lideri İnan Ekici, “Operasyonel araç kiralama bölümünün yılın son çeyreğinde de büyüyerek 2023’ü 2022 yılına nazaran yaklaşık yüzde 5’lik büyüme ve 257 bin adetlik araç filosu büyüklüğüyle kapatacağını iddia ediyorum. 2024’te ise dalın gelişimini ekonomik aktivitenin seyri, finansmana erişim, maliyetler ve araç tedarikinde yaşanacak gelişmeler belirleyecek” diye konuştu.
Küresel iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik hususlarına da değinen Ekici, şunları söyledi: “İklim değişikliği ile çaba ve güç tasarrufu siyasetleri ile paralel olarak araç kiralama kesiminin filosundaki etraf dostu araç sayısı günden güne artıyor, artmaya da devam edecek. Rapora nazaran operasyonel araç kiralama bölümünün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların hissesi yüzde 9.4’e erişti. Avrupa’dakine misal çevreci akımlar ülkemizde de oluşuyor. Filolarda global akımlara paralel olarak etraf dostu araçlara artık çok daha fazla yer veriliyor.”
Ekici, “Dünya ülkelerinin iklim değişikliği ve karbon salınımıyla gayrete kararlılıkla katılması, sürdürülebilirlik maksatları açısından mecburilik haline geldi. Gelecek kuşaklara yaşanır bir dünya bırakmak için tabiatla ahenk içinde yaşamak hepimizin sorumluğu” dedi.
