Ortalama üç günde bir madencinin hayatını yitirdiği ülkemizde 4 Aralık Dünya Madenciler Günü kutlama yerine anmaya dönüştü. Bu yıl anmalar Siirt’te ömrünü yitiren mühendislere adandı. Türkiye, Avrupa’da en çok madenci vefatının yaşandığı ülke pozisyonunda.
4 Aralık Dünya Madenciler gününde Türkiye’de bu yıl da tablo değişmedi. Avrupa’da en çok madenci vefatının yaşandığı ülkemizde göçük ve ezilme nedeniyle vefatlar hâlâ birinci sıralarda yer almaya devam ediyor.
Madencilik kesiminde teknoloji ve yatırımlar ilerlese de ölümlü iş kazalarının önüne geçilmedi. Son olarak Siirt’te Cengiz Holding’e ilişkin Eti Bakır maden şirketine ilişkin ocakta üç madencinin hayatını yitirmesi hafızalardaki yerine koruyor. Emekçi Sıhhati ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi raporuna nazaran yılın birinci dokuz ayında en az 36 madenci iş cinayetlerinde hayatını yitirdi. 2022 yılında ise madenlerde en az 105 emekçi ömrünü yitirdi. Buna nazaran ortalama 3 günde 1 madenci hayatını yitirdi.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bilgilerine nazaran 2021 yılında maden ve madencilik sektöründe
toplam 16 bin 995 iş kazası gerçekleşti. En çok kaza 11 bin 104 ile kömür ve linyit madenlerinde meydana geldi.
AB ÜLKELERİNİN 2 KATI
Türkiye’de madencilik bölümünde 27 Avrupa ülkesinin toplamından daha fazla ölümlü iş kazası gerçekleşiyor. Buna nazaran Avrupa Birliği’nde (AB) 2017 yılında 43 madenci ömrünü yitirdi. Türkiye’de birebir yıl 87 madenci mevti gerçekleşti. Eurostat’ın son olarak paylaştığı 2020 bilgilerinde AB ülkelerinde 48 olan madenci mevti Türkiye’de 66 olarak gerçekleşti.
Maden Mühendisleri Odası İdare Konseyi İkinci Lideri Veyis Sır, madenciler gününe ilişkin “Ülkemizde madencilik, ne yazık ki iş kazalarıyla ve etraf tahribatlarıyla anılmaktadır” dedi. Kamu kurumlarının gücünü yitirdiğini belirten Sır şunları söyledi:
“Birer madencilik okulu misyonu üstlenen Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ), Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK), Eti Maden üzere kamu kurumlarının üretimdeki gücünü yitirerek kabiliyetini yitirmesi bilginin ve tecrübenin aktarılması süreçlerini sekteye uğratmıştır. Madencilik için okul vazifesi de gören bu kuruluşlar, siyasi baskıdan uzak bir biçimde tekrar yapılandırılmalıdır. Kendini güncelleyen bir madencilik bölümünün oluşturulması ve kontrol düzeneği da bu facialara karşı gayrette kıymetli konulardır.”
KUTLAMALAR ANMAYA DÖNDÜ
TMMOB Maden Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi ise 4 Aralık Dünya Madenciler Günü kapsamında bir dizi aktiflik düzenleyecek. Maden Mühendisleri Odası tarafından yapılan açıklamada, “Son 20 yılda ülkemizde yaşanan maden faciaları nedeni ile kutlamalar bir anmaya dönmüş durumda” dendi. Madenciler Günü etkinliklerinin 23 Kasım’da ayında Siirt’te bakır madeninde meydana gelen göçükte hayatını kaybeden genç maden mühendisleri Zekai Can Çalık ve Emre Gökduman anısına yapılacağı belirtildi.
