2024 yılı için Türkiye iktisadına dair değerlendirmelerde bulunan Bloomberg, yabancı yatırımcıların tasalarını paylaştı. Mart ayında yapılacak mahallî seçimlerin yatırımcıların odağında olduğu belirtildi. Tahlilde, yabancı yatırımcıların Erdoğan’ın mümkün bir siyaset değişikliğine gideceğine dair tasalar duyduğu da aktarıldı.
Bloomberg, 2024 yılı için Türkiye iktisadına dair tahlillerini paylaştı.
Analize katılan 15 ekonomist, Türkiye iktisadıyla ilgili gelişmeleri ve yabancı yatırımcıların korkularına yönelik değerlendirmelerde bulundu.
Analizde, 2024 Mart ayında yapılacak mahallî seçimlerin yabancı yatırımcıların odağında yer aldığı belirtildi.
GEÇMİŞTE YAŞANAN U-DÖNÜŞLERİ HATIRLATILDI
Yatırımcıların, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mümkün bir siyaset değişikliğine gideceğine dair tasa duyduğu paylaşılırken mevcut para siyaseti duruşunun da sürdürülebilirliğine dair güvensizlik olduğu söz edildi.
Analizde, yabancı yatırımcıların Türkiye iktisat siyasetinde geçmişte yaşanan U-dönüşler nedeniyle çok fazla yanıldığının da altı çizildi.
Ekonomim’de yer alan Bloomberg tahlilinde şu bilgilere yer verildi:
“Erdoğan, Haziran ayında daha ortodoks siyasetlere dönüş kelamı veren piyasa dostu isimlerle dolu yeni bir iktisat grubu kurdu. Merrill Lynch’ten eski bir stratejist olan Mehmet Şimşek Hazine ve Maliye Bakanı olurken, eski bir Wall Street bankacısı olan Hafize Gaye Erkan Merkez Bankası Lideri olarak atandı.
Bu atamalar Türk piyasalarında iyimserliğe yol açtı. Dolar tahvilleri ve pay senetleri paha kazanırken, ülke riskinin kıymetli bir göstergesi olan beş yıllık kredi temerrüt swapları 250 baz puandan fazla düştü. Artık ortalarında Deutsche Bank ve JPMorgan Chase’in de bulunduğu bir dizi tanınmış yatırımcı, önümüzdeki yıl Türk tahvillerinde bir geri dönüş yaşanacağını düşünüyor.
DÖVİZ PİYASASINDA ŞÜPHECİLİK DEVAM EDİYOR
OMG Capital Advisors CEO’su Murat Gülkan, “Son beş yılda yaşanan alışılmışın dışında gelişmelerden sonra piyasalar Türkiye’nin bu durumu düzeltip düzeltmeyeceğine ve nasıl düzelteceğine odaklanmış durumda dedi ve kısa vadede öteki hiçbir şeyin ehemmiyetinin olmadığını ekledi. Lakin liranın bu yıl dolar karşısında yüzde 35 bedel kaybetmesiyle birlikte döviz piyasasında şüphecilik hala kendini gösteriyor. Bu düşüşün yarısından fazlası yeni iktisat grubu misyona gelmeden evvel gerçekleşmiş olsa da para ünitesi o vakitten bu yana daha da aşındı. Enflasyon, geçen yıl Ekim ayında ulaştığı yüzde 86’lık doruğundan düşmüş olsa da şu an yıllık yüzde 62 oranında seyretmeye devam ediyor.
Yabancı yatırımcıların zihninde bu cinsten evvelki dönüşlerin anıları tazeyken, son siyaset değişikliğinin kalıcı olup olmayacağına dair kaygılar hâlâ devam ediyor. Buna bir de Mart ayının sonunda yapılacak lokal seçimler eklendiğinde, Türkiye’yi takip edenler için hâlâ pek çok belirsizlik kelam konusu.
DAHA FAZLA İSPAT İSTİYORLAR
New York’taki Medley Küresel Advisors’ın eser müdürü Nick Stadtmiller, yatırımcıların son yıllarda Türk iktisat siyasetindeki U-dönüşleri nedeniyle çok fazla yanıldığını, farklı bir devirden gelen yetenekli bir teknokratın dönüşüyle yatıştırılamayacağını söyledi. Stadtmiller’e nazaran girişlerde sürdürülebilir bir toparlanma, vakit ve ortodoks siyasetlere gerçek bağlılığa dair daha fazla ispat gerektirecek. Stadtmiller, “Yatırımcılar bunu görene kadar inanmayacaklar” dedi.
Bununla birlikte, yabancıların Türk pay senedi ve tahvillerine yönelik sermaye akışları, Türkiye’nin son periyottaki dönüşünün şimdiye kadar yarattığı olumlu hava sayesinde altı yıl sonra birinci kere 2023’te müspete dönecek. Merkez Bankası datalarına nazaran, bu yıl kümülatif girişler Aralık ayı başında 1,1 milyar dolara ulaştı. Yabancıların Türk varlıklarında net alıcı olduğu son yıl 2017’ydi.
MEVCUT PARA SİYASETİNE GÜVENSİZLİK SÜRÜYOR
Bloomberg’in 15 para yöneticisi, stratejist ve ekonomistle yapılan görüşmelere dayanarak, 2023 yılında Türk varlıklarının yörüngesini belirleyebilecek kimi ana başlıklar:
Yeni iktisat takımının idaresinde Merkez Bankası siyaset faiz oranını yüzde 8,5’ten yüzde 40’a yükseltirken, yabancı yatırımcıları caydıran birtakım klâsik olmayan tedbirleri de sonlandırdı. Lakin faiz artışları liradaki paha kaybını durduramadı.
Commerzbank’in döviz stratejisi lideri Ulrich Leuchtmann, “Faiz siyaseti halihazırda pratikteki azamî düzeyine yakın. Piyasanın şüpheciliğinin nedeni, mevcut para siyaseti duruşunun sürdürülebilirliğine olan güvensizliği üzere görünüyor” dedi. Londra’daki Fidelity International’da para yöneticisi olan Paul Greer, Erkan ve Şimşek’in son periyottaki siyaset olağanlaşması devam ederse ve ortam ölçülü kalırsa, “Türk varlıklarının uygun performans göstermesi için yer var” dedi.
“HER TEDBİR YATIRIMA KARŞI BİR ARGÜMAN”
Ekonomi grubu, faiz artışları yoluyla para siyasetini sıkılaştırmanın yanı sıra, selefleri tarafından getirilen tedbirleri gevşetiyor ve kuralları kolaylaştırıyor. Commerzbank’tan Leuchtmann, “Bu tedbirlerin emeli lira üzerindeki paha kaybı baskısını azaltmaktı, lakin birebir vakitte Türkiye’ye sermaye girişlerini de azalttılar. Yabancı yatırımcılar için, sermayenin ülkesine geri gönderilmesini zorlaştıran her tedbir Türkiye’ye yatırım yapmaya karşı bir argümandır” değerlendirmesini yaptı.
Yeni grup, bankaları muhakkak limitlerin üzerinde faiz oranlarıyla kredi vermeleri ya da işletme kredilerinde maksatların altında kalmaları halinde ceza olarak devlet tahvili almaya zorlayan kuralları kaldırdı. Ayrıyeten Merkez Bankası’nın faiz artırımları ve zarurî karşılık ayarlamalarının akabinde yurt içi ve yurt dışındaki TL faiz oranları birbirine yaklaştı ve bu da Türkiye’nin, ticari bankaların yabancı meslektaşlarına borç vermesine müsaade verilen TL ölçüsünü düşüren swap süreçlerine yönelik kısıtlamaları hafifletme mümkünlüğünü yarattı.
YEREL SEÇİMLER İŞARET EDİLDİ
Mart sonunda yapılacak lokal seçimler nedeniyle yabancı yatırımcılar, Erdoğan’ın odağının bir kere daha ekonomiyi desteklemeye kayabileceğini düşünüyor. Bu durum, yatırım kararlarına belirsizlik kattığı için para yöneticileri için temel tasalar ortasında yer alıyor ve oylama bitene kadar pek çok kişiyi uzak tutabilir. DWS Yatırım’da portföy yöneticisi olan Sebastian Kahlfeld, seçimlerin hükümetin takviye tedbirlerini tetikleyebileceğini ve bunun da Türk iktisat siyasetine ait giderek uygunlaşan algıyı zayıflatabileceğini söyledi. Öte yandan, seçimler sona erdiğinde, diğer bir seçimin yapılmayacağı neredeyse dört yıl olacak.”
